100 książek, które trzeba przeczytać – ogłasza Empik

Nie tak dawno temu Empik postanowił stworzyć ranking 100 książek, które warto przeczytać. Na początku powstała lista książek rekomendowanych przez specjalne jury a potem głosy zaczęli oddawać internauci. Tak o to powstały dwie listy zawierające pozycję, które warto poznać.

Zapoznałam się z nimi i cóż mogę powiedzieć, niektóre pozycje chyba do mnie nie przemawiają ale to kwestia gustu i tego co się lubi w literaturze 🙂

Poniżej prezentuje owe listy:

Lista jury:

1. „49 opowiadań” – Hemingway Ernest (więcej o książce) 
2. „Anna Karenina” – Tołstoj Lew (więcej o książce)
3. „Ballady i Romanse” – Adam Mickiewicz (więcej o książce)
4. „Baśnie” – Andersen Hans Christian (więcej o książce)
5. „Białe zęby” – Smith Zadie (więcej o książce)
6. „Biesy” – Dostojewski Fiodor (więcej o książce)
7. „Buszujący w zbożu” – Salinger J.D. (więcej o książce)
8. „Cholonek, czyli dobry pan Bóg z gliny” – Janosch (więcej o książce)
9. „Czarodziejska góra” – Mann Thomas (więcej o książce)
10. „Dom dzienny, dom nocy” – Tokarczuk Olga (więcej o książce)
11. „Droga żelazna”– Aharon Appelfeld (więcej o książce)
12. „Druga płeć” – Simone de Beauvoir (więcej o książce)
13. „Dziennik 1953 – 1969” – Gombrowicz Witold (więcej o książce)
14. „Dziś wolałabym siebie nie spotkać” – Herta Muller (więcej o książce)
15. „Encheiridion” – Epiktet (więcej o książce)
16. „Fikcje” – Borges Jorge Luis (więcej o książce)
17. „Folwark zwierzęcy” – George Orwell (więcej o książce)
18. „Cicer Cum Caule czyli groch z kapustą” – Julian Tuwim (więcej o książce)
19. „Grona gniewu” – Steinbeck John (więcej o książce)
20. „Hańba” – John Maxwell Coetzee (więcej o książce)
21. „Historia szaleństwa w dobie klasycyzmu” – Foucault Michel (więcej o książce)
22. „Idiota” – Fiodor Dostojewski (więcej o książce)
23. „Jak umierają nieśmiertelni” – Krzysztof Kąkolewski (więcej o książce)
24. „Kinderszenen” – Rymkiewicz Jarosław Marek (więcej o książce)
25. „Kalendarz i klepsydra” – Konwicki Tadeusz (więcej o książce)
26. „Kometa nad Doliną Muminków” – Jansson Tove (więcej o książce)
27. „Kompleks Portnoya” – Roth Philip (więcej o książce)
28. „Krystyna córka Lavransa” (część I-II )– Undset Sigrid (więcej o książce)
29. „Kubuś Puchatek” – Milne Alan Alexander (więcej o książce)
30. „Kulturowe sprzeczności kapitalizmu” – Daniel Bell (więcej o książce)
31. „Lalka” – Bolesław Prus (więcej o książce)
32. „Lot nad kukułczym gniazdem” – Kesey Ken (więcej o książce) 
33. „Łaskawe” – Littell Jonathan (więcej o książce)
34. „Madame Frankenstajn. Czarna iluminacja” – Oryszyn Zyta (więcej o książce)
35. „Mag” – Fowles John (więcej o książce)
36. „Martwe dusze” – Mikołaj Gogol (więcej o książce)
37. „Mdłości” – Sartre Jean Paul (więcej o książce)
38. „Medaliony” – Nałkowska Zofia (więcej o książce)
39. „Mefisto” – Mann Klaus (więcej o książce)
40. „Mistrz i Małgorzata” – Bułhakow Michaił (więcej o książce)
41. „Mój diabeł stróż” – Janowska Anita Halina (więcej o książce)
42. „Na marmurowych skałach” – Junger Ernst (więcej o książce)
43. „Na wschód od Edenu” – John Steinbeck (więcej o książce)
44. „Na zachodzie bez zmian” – Remarque Erich Maria (więcej o książce)
45. „Nagi sad – Myśliwski Wiesław” (więcej o książce)
46. „Naprawdę krótka historia prawie wszystkiego” – Bryson Bill (więcej o książce)
47. „Nieznośna lekkość bytu” – Kundera Milan (więcej o książce)
48. „No właśnie co. Dramaty i proza w przekładzie Antoniego Libery” – Samuel Beckett (więcej o książce)
49. „Noce i dnie” – Maria Dąbrowska (więcej o książce)
50. „Odlot malowanego ptaka” – Henryk Dasko (więcej o książce)
51. „Ojciec chrzestny” – Mario Puzo (więcej o książce)
52. „Oni” – Teresa Torańska (więcej o książce)
53. „Pamiętnik i inne pisma z getta” – Janusz Korczak (więcej o książce)
54. „Pani Bovary” – Flaubert Gustave (więcej o książce)
55. Pani Dalloway – Woolf Virginia
56. Pantaleon i wizytantki – Llosa Mario Vargas
57. Paragraf 22 – Heller Joseph
58. Piąte dziecko – Lessing Doris
59. Pod osłoną nieba – Bowles Paul
60. Poezje wybrane – T.S. Eliot
61. Pogoda dla bogaczy – Irwin Shaw
62. Pokój pełen liści – Aiken Joan
63. Pożegnania – Stanisław Dygat
64. Rodzinna historia lęku – Tuszyńska Agata
65. Romeo i Julia – Shakespeare William
66. Rozmowa w Katedrze – Mario Vargas Llosa
67. Rzeźnia numer pięć – Vonnegut Kurt
68. Sąsiedzi – Jan Tomasz Gross
69. Sklepy cynamonowe. Sanatorium pod Klepsydrą – Schulz Bruno
70. Skowyt i inne wiersze – Ginsberg Allen
71. Sława i chwała – Jarosław Iwaszkiewicz
72. Śniadanie u Tiffany’ego – Capote Truman
73. Solaris – Lem Stanisław
74. Sprawa osobista – Kenzaburō Ōe
75. Sto lat samotności – Marquez Gabriel Garcia
76. Świat według Garpa – John Irving
77. Szachinszach – Kapuściński Ryszard
78. Szklany klosz – Plath Sylvia
79. Szumy, zlepy, ciągi. Utwory zebrane. Tom 5 – Białoszewski Miron
80. Tamte brzegi – Nabokov Vladimir
81. Traktat o łuskaniu fasoli – Myśliwski Wiesław
82. Transatlantyk – Witold Gombrowicz
83. Utracona cześć Katarzyny Blum – Boll Heinrich
84. Uwiedzeni – Anna Bolecka
85. W poszukiwaniu straconego czasu – Marcel Proust
86. Wielki Gatsby – Fitzgerald F. Scott
87. Wierność w stereo – Hornby Nick
88. Wiersze – Tadeusz Różewicz
89. Wiersze wybrane – Wisława Szymborska
90. Władca Pierścieni. Tom 1-3 – Tolkien John Ronald Reuel
91. Własny pokój – Woolf Virginia
92. Wybór Zofii – Styron William
93. Wypisy z ksiąg użytecznych – Miłosz Czesław
94. Zaburzenie – Bernhard Thomas
95. Zamek – Kafka Franz
96. Żegnaj, laleczko – Raymond Chandler
97. Zew Cthulhu – Lovecraft Howard P.
98. Zimne kraje – Marcin Świetlicki
99. Zły – Tyrmand Leopold
100. Życie przed sobą – Ajar Emil

A o to lista stworzona na podstawie głosów oddanych przez internautów (jak udało mi się przeczytać – na podstawie 165 tys. głosów).

1. Pakiet: Harry Potter. Tom 1-7 – Rowling Joanne K.
2. Jestem kibolem – Korsak Krzysztof
3. Mały Książę – De Saint-Exupery Antoine
4. Samolubny gen – Dawkins Richard
5. „Mistrz i Małgorzata” – Bułhakow Michaił (więcej o książce)
6. Źródło – Rand Ayn
7. Władca Pierścieni. Tom 1-3 – Tolkien John Ronald Reuel
8. Otwórz oczy, zaraz świt – Czarnecki Mateusz
9. Igrzyska śmierci / W pierścieniu ognia / Kosogłos – Collins Suzanne
10. Oskar i pani Róża – Schmitt Eric-Emmanuel
11. Zbrodnia i kara – Dostojewski Fiodor
12. Pakiet. Wiedźmin. Tom 1-8 – Sapkowski Andrzej
13. Gwiazd naszych wina – Green John
14. „Folwark zwierzęcy” – George Orwell (więcej o książce)
15. Ania z Zielonego Wzgórza – Montgomery Lucy M.
16. Rok 1984 – Orwell George
17. Metro 2033 – Glukhovsky Dmitry
18. Cień wiatru – Zafon Carlos Ruiz
19. Duma i uprzedzenie – Austen Jane
20. Zielona mila – King Stephen
21. Złodziejka książek – Zusak Markus
22. Hobbit – Tolkien John Ronald Reuel
23. „Buszujący w zbożu” – Salinger J.D. (więcej o książce)
24. Kamienie na szaniec – Kamiński Aleksander
25. Dzieci z Bullerbyn – Lindgren Astrid
26. Ojciec chrzestny – Mario Puzo
27. „Lalka” – Bolesław Prus (więcej o książce)
28. Pakiet: Percy Jackson i bogowie olimpijscy. Tom 1-5 – Riordan Rick
29. Sto lat samotności – Marquez Gabriel Garcia
30. Millennium. Trylogia – Larsson Stieg
31. Bez przebaczenia – Lingas-Łoniewska Agnieszka
32. Pokolenie Ikea – Piotr C
33. Romeo i Julia. Hamlet. Makbet – Shakespeare William
34. Pieśń Lodu i Ognia. Tom 1. Gra o tron – Martin George R. R.
35. „Lot nad kukułczym gniazdem” – Kesey Ken (więcej o książce) 
36. Opowieści z Narnii. Tom 1-7 – Lewis C.S.
37. Pakiet: Pięćdziesiąt twarzy Greya. Część 1-3 – James E L
38. „Medaliony” – Nałkowska Zofia (więcej o książce)
39. „Anna Karenina” – Tołstoj Lew (więcej o książce)
40. Dary anioła. Tom 1. Miasto kości – Clare Cassandra
41. Imię róży – Eco Umberto
42. Chłopiec w pasiastej piżamie – Boyne John
43. Zabić drozda – Lee Harper
44. My, dzieci z dworca Zoo – Christiane F.
45. Ostatnia spowiedź. Tom 1. Tom 2. Tom 3. – Reichter Nina
46. Misjonarze z Dywanowa. Tom 2. Tom 3. Jonasz. Polski Szwejk na misji w Iraku – Zdanowicz Władysław
47. Pokolenie IKEA. Kobiety – Piotr C
48. Wichrowe wzgórza – Bronte Emily
49. Atlas zbuntowany – Rand Ayn
50. Tajemniczy ogród – Burnett Frances Hodgson
51. Wielki Gatsby – Fitzgerald F. Scott
52. Love, Rosie – Ahern Cecelia
53. „Baśnie” – Andersen Hans Christian (więcej o książce)
54. Hopeless – Hoover Colleen
55. Zostań, jeśli kochasz – Forman Gayle
56. Pożądanie mieszka w szafie – Adamczyk Piotr
57. Ferdydurke – Witold Gombrowicz
58. Paragraf 22 – Heller Joseph
59. Szczury Wrocławia – Szmidt Robert J.
60. W głąb lawendowych uliczek – Kopiasz Klaudia
61. Lśnienie – King Stephen
62. 2049 – Cichowski Rafał
63. I wciąż ją kocham – Sparks Nicholas
64. Dom tęsknot – Adamczyk Piotr
65. Na szczycie – Haner K.N.
66. Pan Tadeusz – Mickiewicz Adam
67. Skazaniec. Tom 1 – Spadło Krzysztof
68. Niezgodna. Tom 1 – Roth Veronica
69. Wybrani – Daugherty C.J.
70. Lolita – Nabokov Vladimir
71. Misjonarze z Dywanowa. Polski Szwejk na Misji w Iraku – Zdanowicz Władysław
72. Chatka Puchatka – Milne Alan Alexander
73. Na zachodzie bez zmian – Remarque Erich Maria
74. Pamiętnik – Sparks Nicholas
75. Nieznośna lekkość bytu – Kundera Milan
76. Czarny wygon. Słoneczna dolina – Darda Stefan
77. Alchemik – Coelho Paulo
78. Samotność w sieci – Wiśniewski Janusz L.
79. Apokalipsa według Pana Jana – Szmidt Robert J.
80. Magiczne lato – Tyl Aleksandra
81. Śniadanie u Tiffany’ego – Capote Truman
82. Bezczelna – Kubacka Martyna
83. Szepty dzieciństwa – Sakowicz Anna
84. Ptasiek – Wharton William
85. „Kubuś Puchatek” – Milne Alan Alexander (więcej o książce)
86. Samotność anioła zagłady – Szmidt Robert J.
87. Cała reszta nie ma znaczenia – Comello Lodovica
88. Rywalki. Tom 1 – Cass Kiera
89. Bóg nosi dres – Sender Piotr
90. A Christmas Carol. Opowieść wigilijna – Dickens Charles
91. Miasto ślepców – Saramago Jose
92. Nowy wspaniały świat – Huxley Aldous
93. Kroniki Diuny. Tom 1. Diuna – Herbert Frank
94. Pakiet: Kompletne wydanie książek o Sherlocku Holmesie – Doyle Arthur Conan
95. Kod Leonarda – Brown Dan
96. Futu.re – Glukhovsky Dmitry
97. Skazaniec. Tom 2 – Spadło Krzysztof
98. Intruz – Meyer Stephenie
99. Portret Doriana Graya – Wilde Oscar
100. Miłość w czasach zarazy – Marquez Gabriel Garcia

O wiele więcej informacji jak również recenzje owych pozycji znajdziecie na stronie empik.com/100ksiazek

 

Opisy książek:

 

„49 opowiadań” – Ernest Hemingway

Tom zawiera pokaźny (choć tragicznie uszczuplony w wyniku przykrego wydarzenia: pierwszej żonie Ernesta Hemingwaya, Hadley, ukradziono w pociągu walizki, w których wiozła na spotkanie z mężem wszystkie znajdujące się w domu maszynopisy jego utworów, wraz z kopiami!) dorobek nowelistyczny pisarza. Są tu utwory pochodzące z różnych okresów jego życia: spędzonej w Ameryce (głównie w Chicago i jego okolicach) młodości, po powrocie z frontu pierwszej wojny światowej, później z lat paryskich i z licznych podróży po Europie, Bliskim Wschodzie i Afryce. Opowiadania odsłaniają przed czytelnikami pełną gamę zainteresowań i umiejętności pisarskich autora, mistrza zwięzłej formy narracyjnej, znakomitego stylisty bezbłędnie operującego zwięzłymi, a pełnymi psychologicznej prawdy dialogami oraz syntetyzującymi wiedzę o ludziach i świecie, pełnymi dynamiki partiami opisowymi. Dzięki tym zaletom opowiadania Hemingwaya weszły w skład ścisłego kanonu najważniejszych osiągnięć nowelistyki XX wieku.

 

„Anna Karenina” – Tołstoj Lew

Anna Karenina wiedzie dostatnie, ale nudne życie u boku męża. Piękna kobieta spełnia się jako matka, jednak nie stroni od przyjęć na petersburskich salonach.
Aleksy Wroński to przystojny, wykształcony i bogaty hrabia. Elegancki oficer, przed którym rysuje się obiecująca kariera wojskowa.
Połączy ich ognisty romans, który całkowicie odmieni życie kochanków. Choć Anna straci wszystko, ani przez chwilę nie będzie żałowała swojej dramatycznej decyzji.

To historia wielkiej miłości, która porywa i sprawia, że serce zaczyna bić mocniej.
Anna Karenina – największy romans wszech czasów!

 

„Ballady i Romanse” – Adam Mickiewicz

„Ballady i romanse” Adama Mickiewicza zostały wydane w 1822 roku w Wilnie i wyznaczyły początek polskiego romantyzmu. W skład tomu wchodzą m.in. Romantyczność, Świtezianka, To lubię oraz Pani Twardowska.

 

 

 

 

 

„Baśnie” – Andersen Hans Christian

Baśnie to jedne z utworów, które każde dziecko zna i kocha. Wprost nie sposób wyobrazić sobie bez nich dzieciństwa. Przez wiele pokoleń bawią, uczą i pokazują uniwersalne prawdy o świecie, człowieku i walce dobra ze złem.

Na kartach niniejszej książki zaprezentowany został niezwykle barwny, pełen przygód świat baśni autorstwa duńskiego pisarza, Hansa Christiana Andersena. Można tu znaleźć najpopularniejsze utwory, znane i kochane przez dzieci na całym świecie – Brzydkie kaczątko, Królowa Śniegu, Nowe szaty cesarza czy Księżniczka na ziarnku grochu.

 

 

„Białe zęby” – Smith Zadie

Ta książka, która stworzyła Zadie Smith – pisarkę, którą kocha cały świat. Pełna epickiego rozmachu, doceniona przez czytelników i krytyków, znajduje się na liście 100 najlepszych angielskich powieści wszech czasów magazynu „Time”. Powieść o losach trzech rodzin emigrantów wypełniają miłość, skomplikowane relacje rodzinne i pytania o tożsamość we współczesnym świecie, a wszystko to na tle buzującego życiem, fascynującego wielokulturowego Londynu.

 

 

 

 

„Biesy” – Dostojewski Fiodor

Wielowątkowa, diaboliczna opowieść o tym jak szlachetne idee indywidualnej wolności w umysłach ludzi na wolność niegotowych, kształtowanych w uściskach carskiego samodzierżawia, przeradzają się w idee nihilizmu, bezwładne rewolucyjne ruchy i terroryzm.
Gęste od mrocznych emocji, mieszaniny obłudy i szlachetności, nienawiści i współczucia, niewinności i amoralnego cynizmu są Biesy krzywym zwierciadłem ówczesnych – jakże czasami aktualnych w opisanych postawach – inteligenckich marzeń o ludzkiej utopii i proroczą zapowiedzią powstania stalinowskiej wersji totalitaryzmu.

 

 

„Buszujący w zbożu” – Salinger J.D.

Symbol młodzieńczego buntu wobec świata dorosłych.

Szesnastoletni Holden Caulfield, który nie może pogodzić się z otaczającą go głupotą, podłością, a przede wszystkim zakłamaniem, ucieka z college’u i przez kilka dni „buszuje” po Nowym Jorku, nim wreszcie powróci do domu rodzinnego. Historia tych paru dni, opowiedziana barwnym językiem, jest na pierwszy rzut oka zabawna, jednakże wkrótce spostrzegamy, że pod pozorami komizmu ważą się tutaj sprawy bynajmniej nie błahe…

Kultowa powieść, która uwodzi kolejne pokolenia młodych czytelników. Zaliczana do grona 100 najważniejszych powieści XX wieku. Znajduje się również na liście 20 najlepiej sprzedających się książek wszech czasów.

 

„Cholonek, czyli dobry pan Bóg z gliny” – Janosch

Janosch, popularny na świecie autor i ilustrator ponad stu książeczek dla dzieci, w legendarnej już powieści „Cholonek”, czyli dobry Pan Bóg z gliny w drapieżny i groteskowy sposób opisał krainę zapamiętaną ze swojego dzieciństwa, które przeżył w małej robotniczej osadzie na obrzeżach Zabrza. W pierwszym polskim wydaniu (1975) powieść została ocenzurowana i dopiero w tej edycji fragmenty opowiadające o „wyzwoleniu” Śląska i wyczynach Armii Czerwonej docierają do polskiego czytelnika. Do czasu ukazania się Piątej strony świata Kazimierza Kutza „Cholonek” pozostawał jedyną wielką powieścią o Śląsku, powieścią najprawdziwszą – i najzabawniejszą.

Bohaterowie Janoscha, pazerni i prymitywni, kurzą machorkę, chlają brunatną gorzałę, kopulują na mniej lub bardziej wymyślne sposoby, starają się wypełnić swoje żałosne życie małymi radościami, rozpaczliwie aspirując do lepszej egzystencji. Świat ten, wypełniony biedą, mozołem i cierpieniem, okrutnie doświadczany przez historię (narastanie hitleryzmu, jego apogeum i upadek), opisywany jest przez Janoscha, z bezlitosną czułością – ludzie, ze swoją szpetotą i podłościami, budzą współczucie, a z ich tragicznych losów i nieszczęść głośno się śmiejemy. Pisarz bowiem egzorcyzmuje ten koszmar satyrą i purenonsensem. Nieprawdopodobne anegdoty, duch sowizdrzalskiej narracji połączony z empatią dla bohaterów i elegijną serdecznością dają w rezultacie niepowtarzalną magiczną aurę, która zapewniła Cholonkowi na Śląsku status książki prawdziwie kultowej. To klasyka i kwintesencja śląskiego humoru: dosadnego, rubasznego, przaśnego, balansującego na granicy wulgarności, ale broniącego się przed nią absurdem i groteską. To także lekcja ludowej mądrości uczącej, że w najbardziej nieludzkich warunkach i w najbardziej animalnych istotach zwycięska okazuje się chęć życia, cieszenia się nim – wbrew wszystkiemu.

 

„Czarodziejska góra” – Mann Thomas

Dwudziestotrzyletni Hans Castorp jedzie do Szwajcarii, by odwiedzić kuzyna, który przebywa na leczeniu w sanatorium „Berghof”, położonym wysoko w górach.

Pobyt zaplanowany na trzy tygodnie w rezultacie trwał siedem lat (siódemka miała dla Thomasa Manna znaczenie magiczne!). Przerwał go dopiero wybuch pierwszej wojny światowej. Świat zastany przez Castorpa „na górze”, tak odległy od normalności i różny od tego na „nizinie”, to po mistrzowsku sportretowane panopticum napotkanych tam ludzi, dla których czas – konstytutywny czynnik powieści! – upływa bez celu i bez refleksji.

Niczym ruchome piaski, z wolna zaczyna wchłaniać młodego Castorpa. Z jednej strony uwodzi atmosfera miejsca, z jego rutynowym rozkładem dnia i chorobliwym zaiste rozplotkowaniem, z drugiej – rodząca się miłość. Skomplikowana. Jak to nieraz bywa. Jej punkt kulminacyjny wyznacza bal kostiumowy w zapustny wtorek. „Berghof” to jednak nie tylko sanatorium, zamknięty świat chorych, to zarazem symbol chorej Europy, obraz jej duchowego kryzysu w przededniu wybuchu Wielkiej Wojny.

Powieść zakrojona pierwotnie na krótkie opowiadanie, po dwunastu latach pracy i przemyśleń autora, stała się jednym z najważniejszych głosów na temat kondycji moralnej i intelektualnej Europy XX wieku.

 

„Dom dzienny, dom nocy” – Tokarczuk Olga

Literacka, imaginacyjna oda do pogranicza, nie tylko geograficznego, fizycznego, ale w najszerszym rozumieniu tego pojęcia… Jedna z najgłośniejszych i najszerzej komentowanych powieści Olgi Tokarczuk.
„W tej mieszance pięknych, uderzających obrazów odnajdziemy portret wyjątkowego miejsca, w którym skupiają się rozmaite kultury, jednostkowe losy i osobne punkty widzenia”. Z UZASADNIENIA WERDYKTU NOBLOWSKIEGO KRÓLEWSKIEJ SZWEDZKIEJ AKADEMII NAUK.
„Olga Tokarczuk udowadnia, że granice są po to, by je przesuwać. Nienaturalne przeszkody, takie jak ograniczenia literackiego gatunku czy społeczne konwenanse, wymazuje bez zawahania, by móc naszkicować swoim piórem świat ze wszech miar zachwycający, nietuzinkowy, inny od wszystkich”. „LE MONDE”
„Tokarczuk czaruje, stwarza z pustki, dopisuje dalsze ciągi do tego, co jej wiadomo. Trudniej mi nazwać tę przedziwną umiejętność przykuwania do lektury. Jej powieść czyta się chciwie i pospiesznie…” PIOTR ŚLIWIŃSKI

 

 

„Droga żelazna”– Aharon Appelfeld

Pięćdziesięcio-pięcioletni Erwin Siegelbaum od czterdziestu lat raz w roku przemierza pociągiem tę samą trasę w południowo-centralnej Europie. Swą rytualną podróż rozpoczyna późną wiosną w Wirblbahn, a kończy w środku zimy po przejechaniu dwudziestu jeden stacji. zawsze odwiedza te same miasteczka, zajazdy, hotele i targowiska, na których wyszukuje cenne żydowskie książki, rękopisy, świeczniki.

 

 

 

„Druga płeć” – Simone de Beauvoir

Druga płeć to traktat o sytuacji kobiety. Beauvoir swoje opus magnum – poświęca interpretacjom faktów i mitów narosłych wokół „kobiecości”. Bada kształtowanie się kobiety w kobiecie, żeńskość i dialogi płci. Dowodzi, iż świat został fałszywie zbudowany na prawach mężczyzn, a męski punkt widzenia funkcjonuje wciąż jako dominujący. Posługując się bogatym materiałem erudycyjnym, demaskuje uprzedzenia, usprawiedliwienia i ostatecznie wiedzie ku wyzwoleniu. Książka jest gruntowną analizą kobiecości, jednym z fundamentów dyskursu feministycznego.

 

 

 

 

„Dziennik 1953 – 1969” – Gombrowicz Witold

Wyjątkowe, nie znajdujące porównania w polskiej literaturze dzieło, które od półwiecza nie straciło na aktualności. Z osobistych utarczek Witolda Gombrowicza z całym światem powstał dziennik, który przekracza wszystkie możliwe granice, wywołuje tematy przemilczane i te, którymi żył i żyje świat. Opus magnum, dzięki któremu Gombrowicz zdobył światowe uznanie.

 

 

 

 

 

„Dziś wolałabym siebie nie spotkać” – Herta Muller

Powieść zaczyna się lapidarnym zdaniem: Zostałam wezwana. Czwartek, punkt dziesiąta. Jest ranek, bohaterka jedzie na przesłuchanie do siedziby służb bezpieczeństwa. Dziś wolałabym siebie nie spotkać to zapis lęku w jego najprzeróżniejszych formach, niszczącej zależności między ofiarą i katem, kronika przyjaźni utrzymującej przy życiu, opis miłości w czasch dyktatury. Wielka literatura.

 

 

 

„Encheiridion” – Epiktet

Humantias – Człowiek i odwieczne pytania o sens życia, miłości i śmierci – w refleksji starożytnych mędrców. Nie usiłuj naginać biegu wydarzeń do swojej woli, ale naginaj wolę do biegu wydarzeń, a życie upłynie Ci w pomyślności.

 

 

 

 

 

„Fikcje” – Borges Jorge Luis

„Każde opowiadanie Borgesa jest obietnicą i – jak każda obietnica – budzi nadzieję, a zarazem wywołuje zwątpienie. Żaden inny pisarz w całej literackiej historii świata i światowej historii literatury nie potrafił z równą łatwością mamić czytelników rozkosznymi wizjami raju przyjmującego postać nieskończonej biblioteki, w której jest miejsce dla wszystkich tekstów, czyli wszystkich istnień.
[…] Fikcyjne biblioteki Borgesa uwodzą tak bardzo, gdyż wyzwalają podobne pragnienie i wskazują potencjalną drogę wiodącą ku jego spełnieniu. Wędrujemy po tekstowym labiryncie, niecierpliwie odczytując kolejne zdania. Jeśli miotamy się przy tym między nadzieją a zwątpieniem, znaczy, że wciąż żyjemy” (Grzegorz Jankowicz)

 

 

„Folwark zwierzęcy” – George Orwell

Najważniejszą (oprócz 1984) i chyba najsłynniejszą książką Orwella jest „Folwark zwierzęcy”. Napisany w formie ezopowej bajki jest genialnym ostrzeżeniem przed każdym totalitaryzmem, który początkowo wywodząc się ze szlachetnych ideałów, wkrótce zmienia się w swoje przeciwieństwo – ponurą, krwawą dyktaturę, zmieniającą znaczenie pojęć, słów. I choć autor napisał tę książkę jako alegorię rozwoju stalinizmu czy szerzej rewolucji i systemu komunistycznego w Rosji Sowieckiej pozostaje jednak Folwark zwierzęcy zawsze aktualnym ostrzeżeniem przed różnego rodzaju dyktaturami.

 

 

„Cicer Cum Caule czy groch z kapustą” – Julian Tuwim

Prawdziwy „groch z kapustą”. Mnóstwo tu dobrotliwych anegdot o dziwakach, roztargnionych uczonych, o ludziach postawionych w komicznej sytuacji. Obok tego wypisy na temat wynalazków. Znajdziemy tu też wspaniałą kolekcję szaleńców i ich dzieł. Osobny dział stanowią matematyczne paradoksy i łamigłówki. Chyba najwięcej jest jednak w tej książce różnorodnych zabaw słownych. Należą do nich dowcipy językowe, rebusy, kpiny z nieporadnego naukowego nazewnictwa powstającego w różnych epokach.

 

 

 

„Grona gniewu” – Steinbeck John

„Grona gniewu” to nie tylko lekcja historii, przede wszystkim jest to znakomita proza, klasyka w najlepszym gatunku.

Rozgrywająca się na przełomie lat 20. i 30. XX wieku historia amerykańskiej rodziny Joadów, którzy w czasach wielkiego kryzysu decydują się opuścić rodzinną Oklahomę pogrążoną w trudnej sytuacji ekonomicznej i w poszukiwaniu pracy, jak wielu innych mieszkańców południowych stanów Ameryki, migrują do Kalifornii. Na miejscu okazuje się jednak, że nie ma ona nic wspólnego z mlekiem i miodem płynącą krainą znaną im z reklamowych folderów. Tam też panuje bezrobocie, a miejscowi są wrogo nastawieni do przybyszów odbierających im ostatnie miejsca pracy. Kontrowersyjna fabuła podkreślająca wyzysk amerykańskich farmerów i ich wykorzenienie, a także zagrożenia, jakie niesie ze sobą kapitalizm, spowodowały, że przez pewien czas zakazano rozpowszechniania powieści.

 

„Hańba” – John Maxwell Coetzee

David Lurie, europejski intelektualista, nie zamierza trzymać na wodzy swoich namiętności, gdy na jego drodze staje kolejna atrakcyjna kobieta. Tym razem za romans ze studentką przyjdzie mu jednak słono zapłacić. Wykluczony z dystyngowanego uniwersyteckiego świata, szuka schronienia u córki na afrykańskiej prowincji. Erupcja brutalnego biologizmu, której ofiarami staną się David i Lucy, zweryfikuje ich pogląd na świat i wyobrażenie o samych sobie. Oboje zhańbieni, na różny sposób spróbują poradzić sobie z traumą.

W swojej najsłynniejszej powieści laureat Nagrody Nobla bada kondycję współczesnego człowieka. Hańba – rozumiana bardzo szeroko – jest uniwersalną i gorzką cechą rzeczywistości. Wszyscy jesteśmy nią okryci.

 

„Historia szaleństwa w dobie klasycyzmu” – Foucault Michel

Esej historyczno-filozoficzny, udokumentowany, o bogatym ładunku treściowym, dotyczący obłędu i jego wielorakich powiązań z historią społeczeństw. Przedstawia różne sposoby widzenia obłędu: jako stanu cechującego się wyższymi zdolnościami psychicznymi (stany nawiedzenia), jako kondycji godnej pogardy, godnej nawet kary na równi z grzechem, i wreszcie jako choroby.

 

 

 

„Idiota” – Fiodor Dostojewski

Powieść „Idiota” to jeden z najważniejszych utworów Fiodora Dostojewskiego. To przypowieść o bezgranicznym opętaniu miłością, które może prowadzić do zniszczenia kochanej osoby. Dostojewski bada mroczne tajniki duszy, jednocześnie zachęcając do poszukiwania piękna jej wnętrza, chrześcijańskiej caritas, miłości współczującej i wybaczającej.

XIX wiek. Książę Lew Myszkin przybywa do Rosji. Nie ma pieniędzy, ale ma wkrótce objąć spory majątek. Myszkin wyróżnia się niezwykłą pokorą, dobrocią oraz ufnością, dzięki czemu szybko zyskuje tytułowy przydomek. Na petersburskich salonach krążą opowieści o jego naiwności, która wszystkich szalenie bawi.

Myszkin jest niczym zagubiona postać z innego świata – pragnie naśladować Jezusa, chce być piękny i dobry. Tymczasem spotyka się ze złością, pogardą, obłudą i zakłamaniem. A na dodatek jest rozdarty między dwiema kobietami – piękną, uwikłaną w skomplikowane relacje Nastazją Filipowną a młodą i zakochaną w nim Agłają Iwanowną…

 

„Jak umierają nieśmiertelni” – Krzysztof Kąkolewski

Książka zalicza się do klasyki polskiego reportażu. Przedstawia barwny obraz życia peerelowskiej „złotej” młodzieży lat sześćdziesiątych. Oprócz głównych bohaterów, Romana Polańskiego i Wojciecha Frykowskiego, czołowego playboya tamtych czasów, na kartach książki przewijają się Marek Hłasko, Krzysztof Komeda, Bogumił Kobiela, Agnieszka Osiecka.

 

 

„Kinderszenen” – Rymkiewicz Jarosław Marek

Autobiograficzna książka Jarosława Marka Rymkiewicza. Sceny z dzieciństwa Autora, które przypadło na lata niemieckiej okupacji, i historia masakry na Starym Mieście w czasie Powstania Warszawskiego przeplatają się w niej, tworząc intensywną, osobistą opowieść o losie.

 

 

 

„Kalendarz i klepsydra” – Konwicki Tadeusz

Gdy w 1976 roku książka „Kalendarz i klepsydra” pojawiła się na rynku, ustawiały się po nią długie kolejki. Dziś to pozycja klasyczna, ale niezwykle aktualna. Literatura, która zachwyca, prowokuje dyskusje i zmusza do refleksji. Książka, której strony zamieszkuje kot Iwan, celebryci z rodzinami, a przede wszystkim Polacy i Polska. Książka, którą trzeba znać.

Po raz pierwszy wydanie „Kalendarza…” uzupełniają reportaże „Ameryka, Ameryka” – przenikliwe, ironiczne, chwilami dalekie od dzisiejszej politycznej poprawności notatki z podróży Autora za wielką wodę. Obserwujemy w nich dochodzenie do formy „łże-dziennika”, dla której później Konwicki kilkakrotnie porzucał pisanie powieści i która stała się jego znakiem szczególnym.

 

„Kometa nad Doliną Muminków” – Jansson Tove

Życie Muminków i ich przyjaciół z Doliny skupia się wokół domu Mamy i Tatusia Muminka, gdzie każdy może liczyć na pomoc i przyjaźń. Panna Migotka, Paszczak, mała Mi, Włóczykij, Ryjek czy straszna Buka tworzą galerię postaci, które na zawsze pozostaną w pamięci czytelników.

 

 

 

 

 

„Kompleks Portnoya” – Roth Philip

Kultowa, skandalizująca książka młodego pokolenia. Kamień milowy prozy amerykańskiej dwudziestego wieku. Ta przełomowa powieść rozprawia się za jednym zamachem z tabu seksu i jedzenia w moralności mieszczańskiej, z dominacją religii i matki w kulturze żydowskiej, a także z mitem ojca i analizy.

 

 

 

 

„Krystyna córka Lavransa” (tom I-II )– Undset Sigrid

Powieść obyczajowo-historyczna norweskiej noblistki Sigrid Undset, należąca do klasyki literatury światowej. W 1306 roku, w targanej konfliktami wewnętrznymi Norwegii, Lavrans z żoną Ragnfridą i córeczką Krystyną osiedlają się na gruncie Jørund w pięknej górskiej dolinie w Gudbrandsdalen. Od tej chwili śledzimy ich historię toczącą się w epoce rozgrywek politycznych, walki o władzę oraz dominującej roli Kościoła. Opowieść jest tak plastyczna, że razem z jej bohaterką przenosimy się w ten nieistniejący już świat, w którym liczyły się prawda, honor, męstwo i głęboka, szczera religijność. Z kart powieści przenika szmer strumieni, stukot kopyt, zapach morza i ciepło promieni słońca zachodzącego nad norweskimi fiordami. Poznajemy realia trudnego codziennego życia na ziemskim dworze i obyczaje tamtych czasów.

Krystyna córka Lavransa to historia miłości, w której szczęście – choć osiągalne – bywa niezmiernie krótkotrwałe. To przede wszystkim historia kobiety, która wbrew tradycji epoki, nakazującej córce bez cienia sprzeciwu poddawać się woli ojca w kwestii małżeństwa, odważnie walczy o własne wybory i samodzielne kształtowanie życia. Krystyna zmienia się, dojrzewa, poddaje się namiętnościom, grzeszy i upada, ale chwilę później podnosi się i znów stawia czoła losowi – z pokorą i determinacją wypływającą z mocno ugruntowanej wiary i wrażliwego sumienia.

 

„Kubuś Puchatek” – Alan Alexander Milne

Wzruszające, pełne liryzmu przygody Krzysia i jego przyjaciół w Stumilowym Lesie. Obdarzone ludzkimi cechami charakteru zwierzątka śmieszą i bawią z jednej strony naiwnością, z drugiej – filozoficznym podejściem do życia. Niezwykłe ilustracje Ernesta H. Sheparda oraz doskonały przekład Ireny Tuwim sprawiają, że od wielu lat książki o Krzysiu, Puchatku, Kłapouchym i Prosiaczku należą do ulubionych lektur dzieci i młodzieży.

 

 

 

„Kulturowe sprzeczności kapitalizmu” – Daniel Bell

Daniel Bell (1919–2011, pierwotnie Bolotsky, z rodziny polskich emigrantów żydowskich w USA) jest klasykiem socjokulturowej diagnozy współczesności. Jako jeden z pierwszych pół wieku temu dostrzegł „kontrkulturę” i początki postmodernizmu/ponowoczesności. Należał do proroków epoki poprzemysłowej i społeczeństwa wiedzy. W 1967 roku przewidział czasy internetu, gdy mówił o połączeniu domowych i biurowych komputerów z centralnym źródłem „usług bibliotecznych i informacyjnych”. „Kulturowe sprzeczności kapitalizmu” (1976) stanowią dziś kanon myśli drugiej połowy XX wieku. Times Literary Supplement zaliczył tę publikację do stu najbardziej wpływowych książek powojennych. Bell wydobywa i uzasadnia bogatym opisem odnośnych zjawisk ze swojej epoki podstawowy konflikt wartości społeczeństwa postindustrialnego. Z jednej strony „purytański” kapitalizm nakazuje „opóźnienie gratyfikacji”, odsuwanie spożycia owoców pracy na bliżej nieokreśloną porę, a z drugiej kreowane przez ten sam kapitalizm kulturowa postawa konsumpcjonizmu i ideologia osobistej wolności każą jednostce już teraz „używać życia”. Polityka musi godzić sprzeczności między ekonomią a kulturą. Ideowo-polityczny wymiar rozważań Bella okazuje się dość złożony, ponieważ sam autor deklaruje się jako socjalista w gospodarce, liberał w polityce i konserwatysta w kulturze. Mimo swego liberalizmu ubolewa nad regresem „transcendentnej etyki”.

 

„Lalka” – Bolesław Prus

Stanisław Wokulski jest jedną z najbardziej fascynujących postaci w polskiej literaturze, a sama Lalka jest powieścią kochaną przez kolejne pokolenia. Nic dziwnego, ta uważana za najlepszą powieść Bolesława Prusa przedstawia prawdziwy świat, aktualne problemy i dylematy.

Warszawa opisana na kartach powieści wciąż żyje – organizowane są trasy spacerowe śladami jej bohaterów, a na Krakowskim Przedmieściu na kamienicy o numerze 4-6 widnieje tabliczka: „W tym miejscu stał dom, w którym mieszkał w latach 1878-79 Stanisław Wokulski, postać powołana do życia przez Bolesława Prusa w powieści Lalka, uczestnik Powstania 1863 roku, były zesłaniec syberyjski, były kupiec i obywatel m.st. Warszawy, filantrop i uczony urodzony w r. 1832”.

 

„Lot nad kukułczym gniazdem” – Kesey Ken

McMurphy, szuler i zabijaka, udaje wariata, żeby są wykpić od odsiadywania wyroku. Pobyt w szpitalu psychiatrycznym jawi mu się jako dobry żart do chwili, kiedy się dowiaduje, że nie odzyska wolności, dopóki nie uznają go za „wyleczonego”. Decyzja należy do Wielkiej Oddziałowej, z pozoru uosobienia słodyczy i dobroci, w rzeczywistości sadystki znęcającej się nad pacjentami. McMurphy, który dotąd buntował przeciwko niej chorych, nagle zaczyna rozumieć, że musi ukorzyć się przed nią, jeśli chce opuścić szpital. Ale czy gotów jest dać się pokonać bezdusznemu Kombinatowi, który złamał tyle istnień ludzkich?

 

 

„Łaskawe” – Littell Jonathan

Fikcyjne wspomnienia byłego oficera SS, Maximiliana Aue, doktora prawa konstytucyjnego, miłośnika muzyki, literatury i filozofii, a jednocześnie nazistowskiego zbrodniarza, któremu po wojnie udało się uniknąć kary i znaleźć bezpieczny azyl za biurkiem dyrektora fabryki koronek na północy Francji. Szokujący autoportret nazisty-estety, który patrząc na pogromy ludności żydowskiej myśli o Platonie i bardziej niż Rosenberga czy Hansa Franka woli cytować Tertuliana.

 

 

 

 

„Madame Frankenstajn. Czarna iluminacja” – Oryszyn Zyta

Wydane poza cenzurą książki (ukończona jeszcze w 1974 r. Czarna iluminacja, wyd. NOWA 1981; Madam Frankensztajn, „Przedświt” 1984; Historia choroby, historia żałoby, „Pomost” 1990) stanowią swoistą trylogię. To jedna z najgłębszych w literaturze polskiej prób przepracowania traumy stalinizmu, przedstawionego jako rzeczywistość pełna brudu, biedy, smrodu, a przede wszystkim strachu. Pisarka zestawiając młodzieńczą bezbronność i entuzjazm z mechanizmami bezdusznej indoktrynacji pokazała, jak łatwo język propagandy zdobywał młode, wrażliwe umysły.

 

 

„Mag” – Fowles John

Obfitujące w niezwykłe zwroty akcji arcydzieło literatury światowej, w którym młody mężczyzna zostaje wplątany w śmiertelną psychologiczno-erotyczną grę.

Bohater książki, młody Anglik Nicholas Urfe, przyjmuje stanowisko nauczyciela na pewnej greckiej wyspie. Tam zaprzyjaźnia się z właścicielem wspaniałej posiadłości. Przyjaźń z milionerem wpędza młodzieńca w koszmar. Z każdym dniem rzeczywistość i fantazje coraz bardziej się mieszają, a Urfe staje się nieświadomym aktorem prywatnego teatru bogacza – styka się ze śmiercią, seksem i przemocą. Desperacko zaczyna walczyć o zachowanie życia. Akcji, stanowiącej prawdziwy labirynt zdarzeń, towarzyszą kulturowe szarady, a sama opowieść prowokuje do zastanowienia się nad iluzorycznością otaczającego nas świata i funkcjonujących w nim zasad moralnych.

 

„Martwe dusze” – Mikołaj Gogol

Paweł Iwanowicz Cziczikow – grzeczny, zadbany, porządny obywatel – zajeżdża ze swym stangretem Selifanem oraz lokajem Pietrkiem do miasta gubernialnego N., gdzieś na rosyjskiej prowincji. Cziczikowa poznajemy powoli. Nie jest zbyt bogaty, ale też i nie jest biedny, „ani tłusty, ani chudy” – raczej dosyć bezbarwny. Zapoznaje się najpierw z ważnymi osobistościami miasta. Robi to bardzo zręcznie, wzbudza ogólną sympatię i zainteresowanie. Następnie zaczyna objeżdżać okoliczne majątki, w celu skupowania martwych dusz chłopskich. Podróżując z nim poznajemy najróżniejsze charaktery ludzkie. Początkowo, wszystko wydaje się układać gładko, ale o Cziczikowie zaczynają krążyć plotki. Piękne pozory zmieniają kształty jak w krzywym zwierciadle.

 

 

„Mdłości” – Sartre Jean Paul

„Mdłości to pierwsza i kto wie, czy nie najciekawsza powieść Jeana Paula Sartre’a, na pewno jedna z klasycznych powieści XX wieku (ukazała się u Gallimaida w 1938 r,). Z kilku poziomów tekstu, najważniejszy dotyczy odkrycia straszności istnienia jako podstawowej cechy człowieka. Straszny jest sam fakt istnienia, sama świadomość bytu, jeśli dojrzy to i odkryje jednostka. Zaś nieodłącznym, odczuciem, jakie temu towarzyszy, są Mdłości. Antoine Roquentin po to właśnie postanawia pisać swój dziennik, by utrwalić i ujrzeć wyraźniej tę nową świadomość bytu”, (z posłowia J. Trznadla)

 

 

 

„Medaliony” – Nałkowska Zofia

Historia świata obfituje w wydarzenia wzniosłe i piękne, jak również w takie, o których wszyscy chcielibyśmy zapomnieć, wypełniające najczarniejsze karty historii. To właśnie literatura jest nośnikiem prawdy, nie pozwala zapomnieć o niechcianej i niewygodnej rzeczywistości. Medaliony to miniatury prozatorskie, przekazujące wstrząsające fakty z czasów II wojny światowej. W oszczędny sposób ale nie przebierając w słowach Nałkowska opowiada ustami ofiar, świadków, pokrzywdzonych, ocalonych o historii, która niestety się wydarzyła. To światowej wagi świadectwo ludzkiej krzywdy nikogo nie pozostawi obojętnym. Lektura bezwzględnie obowiązkowa

 

 

 

„Mefisto” – Mann Klaus

Wnikliwe studium moralnej destrukcji człowieka, który dla zrealizowania swoich ambicji gotów jest uczynić wszystko. Hendrik Hofgen wierzy, iż służy wyłącznie sztuce, całą resztę zaś usuwa z pola widzenia. Dla kariery artystycznej, oderwanej na pozór od polityki, zapomniawszy, a może nie chcąc wiedzieć, na czyjej występuje scenie i jaką gra na niej rolę, wspiera nieludzką władzę i uwierzytelnia ją właśnie przez świetność dokonań teatralnych. Zachodzi bardzo wysoko, lecz ta wysokość jest także miarą jego upadku…

 

 

 

 

„Mistrz i Małgorzata” – Bułhakow Michaił

Mistrz i Małgorzata – jak wiele genialnych utworów – wymyka się jednoznacznemu opisowi, prowokując mnogość interpretacji. Ta powieść szkatułkowa, z mnóstwem odniesień do literatury światowej, wciąż zadziwia bogactwem tematyki. Znaleźć w niej można rozważania na temat kondycji sztuki, echa nieustannego konfliktu twórcy z otoczeniem, klasyczny filozoficzny motyw walki dobra ze złem, ale również ciętą satyrę oraz ironiczne aluzje do ocierającej się wielokrotnie o absurd radzieckiej rzeczywistości lat trzydziestych. A także – rzecz jasna – cudowny wątek miłosny tytułowych Mistrza i Małgorzaty, który dla wielu czytelników jest jedną z największych zalet tej książki.

 

 

 

„Mój diabeł stróż” – Janowska Anita Halina

On – najmłodszy laureat V Międzynarodowego Konkursu Chopinowskiego w roku 1955, a w roku 1956 zdobywca III nagrody w Konkursie im. Królowej Elżbiety Belgijskiej. Artur Rubinstein mówi wówczas o Czajkowskim: „Jest jednym z najwybitniejszych pianistów swojej generacji, a nawet kimś więcej – to cudowny muzyk”.
W Brukseli Andrzej otrzymuje stypendium Rządu Belgijskiego. Nie wraca już do Polski, ale zawsze podkreśla, że jest polskim pianistą i kompozytorem. Koncertuje na wielu estradach świata i to z najsłynniejszymi orkiestrami i najwybitniejszymi dyrygentami.
Anita Halina Janowska, wówczas Halina Wahlmann, była koleżanką Andrzeja w Państwowej Wyższej Szkole Muzycznej w Warszawie. Poznali się i zaprzyjaźnili na początku lat 50. Po Konkursie Chopinowskim zamieszkali razem. Mimo homoseksualnych skłonności Andrzeja, planowali małżeństwo. Ona marzyła o dziecku z nim, a on po wyjeździe z Polski pisał: „Kupimy w Paryżu mieszkanie. Chcę mieć dużo dzieci, żeby mieć dla kogo grać i dla kogo żyć”. Halina nie ma odwagi na emigrację. Nie wierzy w powodzenie tego związku. Decyduje się na małżeństwo z innym mężczyzną w Polsce. Przychodzi na świat Basia, ukochana córka. Sprawa Andrzeja, niespełnionej miłości, wydaje się być zamknięta, ale korespondencja między nimi trwa nadal.

 

“Na marmurowych skałach” – Junger Ernst

„Na Marmurowych Skałach” to capriccio, wizja senna, proza wywodząca się z ducha romantyzmu i ekspresjonizmu niemieckiego. Śródziemnomorską krainę, zamieszkaną przez lud prosty, uprawiający winorośl i żyjący według odwiecznych praw, atakują od północy barbarzyńskie hordy Nadleśniczego, który „nienawidził pługa, ziarna, winorośli i oswojonych zwierząt, gdyż mierziły go jasne osady i szczerość natury ludzkiej. Jego serce otwierało się dopiero wówczas, gdy bluszcz i mech zieleniły się na ruinach miast, a w roztrzaskanych sklepieniach katedr trzepotał w świetle księżyca nietoperz”.

 

 

“Na wschód od Edenu” – John Steinbeck

Powieść uznawana za najwybitniejsze dzieło Steinbecka opowiada o tragicznym losie rodziny Trasków, która na przełomie XIX i XX wieku osiedliła się w dolinie Salinas. Adam Trask, farmer, samotnie wychowuje dwóch synów – Arona i Kaleba. Chłopcy różnią się od siebie jak woda i ogień, a jedyne co ich łączy, to nieustanna rywalizacja o miłość surowego ojca. Aron jest spokojny i posłuszny, Kal to urodzony buntownik, który żywi wyraźną niechęć do brata i za wszelką cenę chce odnaleźć matkę. Napiętą sytuację między braćmi pogłębia jeszcze miłość do tej samej dziewczyny – Abry. W końcu Kaleb odnajduje matkę, demoniczną Kathy, w domu publicznym i odkrywa, że jest ona zupełnym przeciwieństwem tego, co uosabia ukochany ojciec. Rozdarcie wewnętrzne, konieczność dokonania wyboru i nadmiar napięć doprowadzają do tragedii…

„Na wschód od Edenu” to jedna z najwybitniejszych i zarazem najpopularniejszych powieści XX wieku. Podczas gdy w warstwie fabularnej jest realistyczną sagą rodziny kalifornijskich ranczerów, jej drugie, głębsze dno można odczytywać jako reinterpretację biblijnej historii o Kainie i Ablu i przypowieść o walce dobra ze złem w człowieku.

 

“Na zachodzie bez zmian” – Remarque Erich Maria

Osiemnasto-, dziewiętnastolatkowie trafiają na front niemal ze szkolnej ławy, namawiani przez nauczycieli do spełnienia obowiązku wobec ojczyzny. Czymże jednak jest ten obowiązek? – pytają siebie, świadomi, że strzelają do takich samych jak oni młodych, tęskniących za domem i pokojem i pytających o sens wojny wrogów.

 

 

 

 

 

“Nagi sad” – Myśliwski Wiesław

„Nagi sad” to przejmująca opowieść o miłości ojca i syna. To miłość wyrażana w milczeniu, domysłach, drobnych gestach i nieustannym poszukiwaniu siebie nawzajem. To relacja najbliższych sobie osób, w której syn próbuje sprostać marzeniom ojca.
Bohater wykształcony w mieście, a pochodzący ze wsi usiłuje na powrót się odnaleźć w świecie swojego dzieciństwa i młodości. W świecie najbliższym natury, a zarazem najprostszych i najgłębszych związków między ludźmi.

 

 

 

 

“Naprawdę krótka historia prawie wszystkiego” – Bryson Bill

Wyzwanie, przed którym stanął Bill Bryson, polegało na tym, aby tematy, które zwykle u większości z nas wywołują śmiertelną nudę, jak geologia, chemia lub fizyka cząstek, uczynić przystępnymi dla tych, którzy nigdy nie sądzili, że nauki przyrodnicze mogą ich w ogóle zainteresować. Klucz, jaki znalazł autor, wydaje się genialny w swej prostocie: Bryson pisze nie o tym, CO wiemy, lecz raczej o tym, Skąd wiemy to, co wiemy. Skąd wiemy, co jest w środku Ziemi, czym jest czarna dziura lub gdzie 600 milionów lat temu były kontynenty? W jaki sposób ktokolwiek kiedykolwiek potrafił odkryć takie rzeczy? W swoich podróżach w czasie i przestrzeni Bryson spotyka i prezentuje nam gamę niezwykłych postaci – obraca się w towarzystwie zwykłych głupców, zdumiewających ekscentryków, obsesyjnych rywali, a także pasjonatów, takich jak patologicznie nieśmiały Henry Cavendish, który ujawnił wiele zagadek i dokonał ważnych odkryć, między innymi „zważył” Ziemię, lecz nie opublikował znacznej części swojego naukowego dorobku.

 

“Nieznośna lekkość bytu” – Kundera Milan

„Nieznośna lekkość bytu” to arcydzieło literatury światowej. Powieść wydano po raz pierwszy w 1984 roku, a cztery lata później najsłynniejszą powieść Milana Kundery przeniesiono na duży ekran. W głośnej adaptacji filmowej „Nieznośnej lekkości bytu” wystąpili Daniel Day-Lewis i Juliette Binoche.
W powieści Kundery fabuła, opisująca przypadkowy i gwałtowny związek Teresy i Tomasza, służy przedstawieniu przemyśleń autora na temat natury podejmowanych przez nas decyzji, a także jego rozważań nad rolą przypadku. Poprzez brak możliwości powtórzenia jakiegokolwiek ludzkiego doświadczenia życie nabiera pozornej lekkości. Czy jednak to nie sprawia, że staje się ona największym ciężarem?

 

 

“No właśnie co. Dramaty i proza w przekładzie Antoniego Libery” – Samuel Beckett

Niniejszy tom jest pierwszym w Polsce wydaniem utworów wybranych Samuela Becketta, ostatniego z gigantów literatury XX wieku, laureata Nagrody Nobla z 1969 roku. Zawiera dziesięć najsłynniejszych lub najczęściej granych jego sztuk, a także dziesięć tekstów prozą, w tym kilka nietłumaczonych dotąd na polski. Ów zestaw tworzy wyrazisty obraz całego dorobku pisarza i jego twórczej ewolucji.
Tak więc oprócz kanonu teatralnego mamy tu kilka późnych poetyckich jednoaktówek, po które sięgają zarówno sceny eksperymentalne, jak i najwięksi światowi reżyserzy (ostatnio Peter Brook). Część poświęcona prozie zawiera kilka słynnych nowel z lat 40. i 50., uważanych za charakterystyczne, czy wręcz fundamentalne dla dojrzałego okresu pisarstwa Becketta, oraz pięć tzw. małych próz z lat 60., 70. i 80., w tym legendarnego Wyludniacza, matematyczne Bez, uchodzące za absolutne arcydzieło Towarzystwo, niesamowite Podrygi i tytułowe porażające no właśnie co – ostatni tekst, jaki wyszedł spod pióra pisarza w 1988 roku, będący filozoficzno-lingwistyczną medytacją kojarzoną z głośnym traktatem Ludwika Wittgensteina.

 

 

“Noce i dnie” – Maria Dąbrowska

Barbara Ostrzeńska jako młodziutka dziewczyna była, jak się wydaje z wzajemnością, zakochana w przystojnym prawniku, Józefie Toliboskim. Ich drogi rozeszły się jednak – adorator, który nie wahał się przynieść Barbarze bukietu nenufarów porastających taflę jeziora, nie zdobył się na decyzję małżeństwa ze śliczną ale nie bogatą panną.
Barbara przeżyła zawód miłosny i straciła nadzieję na szczęście w miłości. Tymczasem w czasie wakacji w Borku poznała Bogumiła Niechcica. Czy zdecyduje się na małżeństwo z rozsądku? Czy miłość rzeczywiście nie zagości w życiu Barbary?

 

 

“Odlot malowanego ptaka” – Henryk Dasko

Eseje Henryka Dasko to rozrachunek z Warszawą jego młodości. Ciekawiło go: gdzie są chłopcy z tamtych lata Gdzie Tyrmand i Hłasko, gdzie Marek Nowakowski, gdzie Brychta Pisząc o nich, odpowiadał na te pytania. Odpowiadał uczciwie i rzetelnie, co w dzisiejszych czasach bynajmniej nie jest normą. W szkicach przeplatają się obsesyjnie dwa spojrzenia chłopaka z Warszawy lat 60. i emigranta wygnanego z Polski przez antysemityzm komunistycznej elity władzy.

 

 

 

 

 

“Ojciec chrzestny” – Mario Puz0

Jedna z najwybitniejszych powieści XX wieku – porywająca opowieść o honorze i nienawiści, szacunku i pogardzie, miłości i śmierci.
Vito Corleone jest Ojcem Chrzestnym jednej z sześciu nowojorskich rodzin mafijnych. Sprawuje rządy żelazną ręką, a ci, którzy nie podporządkowują się jego decyzjom, nie mogą liczyć na łaskę. To człowiek honoru, ale zarazem tyran i szantażysta, który wśród wrogów wzbudza strach, a wśród przyjaciół – zasłużony, choć nie całkiem bezinteresowny, szacunek.
Kiedy odmawia uczestnictwa w nowym, niezwykle opłacalnym interesie – handlu narkotykami – wchodzi w ostry konflikt z cosa nostrą. Przyszłość rodziny może uratować tylko najmłodszy syn Vita, Michael, bohater wojenny, który z brudnymi interesami nie chciał mieć nic wspólnego. Czy okaże się godnym następcą Ojca Chrzestnego?

 

“Oni” – Teresa Torańska

Wywiady Teresy Torańskiej z siedmioma działaczami komunistycznymi: Jakubem Bermanem, Edwardem Ochabem, Wiktorem Kłosiewiczem, Romanem Werflem, Leonem Chajnem, Stefanem Staszewskim, Julią Mincową.
Książka wydana najpierw w Londynie, następnie w wydawnictwach II obiegu, wreszcie wydanie oficjalne w 1989r.

 

 

 

“Pamiętnik i inne pisma z getta” – Janusz Korczak

Korczak podczas wojny z oddaniem zabiegał o dobro swoich podopiecznych, a jeszcze starał się ratować kolejny dom dziecka, w którym panowały wyjątkowo ciężkie warunki. Pamiętnik przedstawia nie tylko bieżące wydarzenia z życia Domu Sierot i warszawskiego getta, Korczak dokonuje w nim także przeglądu swojego życia, wraca do czasów dzieciństwa i młodości. Najbardziej wstrząsające są ostatnie refleksje Korczaka, który wie już, że wysiedlenie z getta jest nieuchronne. Pamiętnik to lektura pełna emocji, strachu, wspomnień. Ukazuje wychowawcę i pisarza jako człowieka potrafiącego oceniać siebie i innych, który dzielnie zmaga się z okrucieństwem losu, ale też ukrywa przed światem własne słabości. Janusz Korczak rozpoczął pisanie Pamiętnika w maju 1942 roku. Ostatnia notatka pochodzi z 4 sierpnia. Następnego dnia poszedł ze współpracownikami i z dziećmi na Umschlagplatz, skąd trafili do Treblinki.

 

“Pani Bovary” – Flaubert Gustave

„Pani Bovary” jest powieścią francuskiego pisarza Gustawa Flauberta należącą do ścisłego kanonu literatury pięknej. Powieść powstała z fascynacji autora balzakowską tezą, w myśl której kobieta staje się w pełni kobieca, kiedy dopuszcza się zdrady. Opowiada o młodej, cnotliwej z pozoru Emmie Rouault, która wychodzi z rozsądku za mąż za poczciwego doktora Karola Bovary, by pod wpływem niezaspokojonych pragnień i marzeń o wielkiej miłości porzucić moralne konwenanse i puścić się w wir namiętnych romansów, rozrzutności i kłamstwa. Zgodnie z zasadami pozytywistycznego realizmu, autor dokonuje wnikliwej analizy psychologicznej bohaterki, obnażając mechanizmy kobiecej duszy, które są odpowiedzialne za poddanie się instynktom i upadek. Pod względem pisarskiego kunsztu, „Pani Bovary” jest wzorem harmonii pomiędzy formą a treścią.
Flaubert zasłynął w historii literatury jako pisarz, który doprowadził powieść do perfekcji, zarówno pod względem konstrukcji utworu, jak dostosowania stylu narracji do każdej sytuacji i do każdej postaci. Aby doprowadzić powieść na wyżyny doskonałości Flaubert wybiegał niejednokrotnie do pionierskich, jak na swoje czasy metod. Na przykład spędził całe tygodnie jeżdżąc powozem, aby napisać scenę, w której pani Bovary jedzie do… i rozmyśla o… Czy wsłuchiwał się godzinami w lekturę własnego tekstu, czytanego raz to przez kobietę, raz przez mężczyznę, aby dokonać korekty dialogów. Uznana za jedną z najważniejszych książek w dziejach literatury, „Pani Bovary” była przedmiotem wielu adaptacji filmowych i teatralnych.

 

 

„Pani Dalloway” – Woolf Virginia

Londyn, czerwiec 1923. Jeden dzień z życia Klarysy Dalloway – kobiety targanej uczuciami i namiętnościami. Obserwując świat z perspektywy kilkorga bohaterów, Virginia Woolf odkrywa to, co ukryte za fasadą ładu, harmonii i rodzinnego szczęścia.

 

 

 

 

 

 

„Pantaleon i wizytantki” – Llosa Mario Vargas

Liczba gwałtów popełnianych przez żołnierzy Sił Lądowych Peru rośnie zatrważająco. By oczyścić dobre niegdyś imię armii i zapanować nad wstydliwymi występkami, dowództwo powierza Pantaleonowi misję utworzenia specjalnego oddziału Służby Wizytantek. Pantaleon Pantoja, znany z niezwykłej dyscypliny i oddania służbie, organizuje perfekcyjnie działającą machinę frywolnego przemysłu. Z pełnym oddaniem i zaangażowaniem dopracowuje szczegóły, które usprawnią działanie gotowych do pełnego poświęcenia kobiet. A wszystko pod klauzulą ścisłej tajemnicy wojskowej.
Pantaleon i wizytantki to jedna z najzabawniejszych i równocześnie najbardziej gorzkich powieści Llosy. Pod przykrywką lekkiej satyry autor przemycił refleksje kompromitujące nie tylko armię, ale i system sprawowania władzy. Czy tylko w Peru?

 

„Paragraf 22” – Heller Joseph

Jedna z najwybitniejszych powieści amerykańskich XX wieku, a zarazem najsłynniejsza powieść o II wojnie światowej.

Utrzymana w poetyce czarnego humoru, ukazuje bezsens wojny i armii jako instytucji, wyśmiewa mechanizmy społeczne rządzące się logiką absurdu. Jej bohaterowie to zbiorowisko wariatów, fanatyków, idiotów i oportunistów, ale nade wszystko ludzi, którzy pragną jednego – przeżyć.

Pilot Yossarian jest przekonany, że wszyscy dybią na jego życie – zarówno Niemcy, jak i dowódcy jego jednostki, zmuszający go do udziału w coraz większej liczbie misji bojowych. Udaje wariata, by wykpić się od dalszych lotów. Tymczasem otaczają go sami wariaci.
Major Major Major, który przyjmuje podwładnych tylko wtedy, gdy go nie ma; porucznik Scheisskopf, którego działalność ogranicza się do urządzania defilad; porucznik Milo Minderbinder, który traktuje wojnę jako sposób na zbicie majątku i bombarduje własne pozycje, bo dogadał się z nieprzyjacielem. Oficjalnie w amerykańskim wojsku nie ma miejsca dla wariatów; choroba psychiczna stanowi wystarczający powód, by zostać natychmiast odesłanym do domu. Przepisy są w tym względzie bardzo wyraźne. Jest jednak mały kruczek: osławiony „paragraf 22”…

 

„Piąte dziecko” – Lessing Doris

Utrzymana w stylistyce grozy historia rodziny, której sielankowe szczęście zostaje zburzone przez przyjście na świat odmieńca Bena. Fabuła jak z horroru staje się dla wybitnej brytyjskiej pisarki pretekstem do głębokich refleksji nad miłością macierzyńską, granicami ludzkiej wolności, współczuciem dla „innych”. Niewielka objętościowo powieść posiada magnetyczną siłę i, mimo dojmującej atmosfery sennego koszmaru, natarczywie domaga się, by czytać ją więcej niż raz.

 

 

 

 

„Pod osłoną nieba” – Bowles Paul

Literacka legenda dwudziestego wieku.

„Pod osłoną nieba”, najsłynniejsza powieść Paula Bowlesa, jednego z najwybitniejszych pisarzy amerykańskich XX wieku, jest historią niemal mistycznej wędrówki pary małżeńskiej przez Saharę, a jednocześnie metaforą ludzkiego losu. Mąż poszukuje natchnienia, żona – nadziei na ocalenie rozpadającego się małżeństwa.

Wspaniała książka o miłości i wyobcowaniu, o duchowym bankructwie, o ludziach pozbawionych korzeni, o „chorych na duszy”. Powieść, uważana za dzieło inspirujące ruch bitników, natychmiast po wydaniu stała się bestsellerem, a w 1990 roku została zekranizowana przez Bernardo Bertolucciego.

 

 

„Poezje wybrane” – T.S. Eliot

Wybór wierszy T.S. Eliota – przedstawiciela angielskiego klasycyzmu. Edycja dwujęzyczna. W wyborze min. „Ziemia jałowa”, „Wydrążeni ludzie”, „Popielec”. Esej o poezji Eliota napisał Wacław Borowy.

 

 

 

 

 

 

„Pogoda dla bogaczy” – Irwin Shaw

Dzieje rodziny emigranta niemieckiego i jej wrastania w rzeczywistość amerykańską. Ambicje Aksela Jordacha zaspokoiło dorobienie się piekarni, lecz jego dzieci pragną czegoś więcej. Aby swe cele zrealizować, muszą się wyrwać z domu. Rodzina się rozprasza, każdy z Jordachów szuka swojego miejsca w życiu. Musi dorosnąć następne pokolenie, aby rodzina zwarła szeregi i wspólnie stawiła czoło przeciwnościom losu.

 

 

 

 

„Pokój pełen liści” – Aiken Joan

„Pokój pełen liści” to zbiór opowiadań z elementami fantastyki. Książka jest skierowana głównie do dzieci, jednak śmiało może po nią sięgnąć każdy, kto chce przeczytać kilka interesujących, niesamowitych historii. Te opowieści porównać można z baśniami, w każdej bowiem bohaterowie borykają się z jakimiś problemami i w każdej je pokonują. Opowiadania zawierają także morał i wskazują właściwe postawy w różnych sytuacjach, a przy tym są po prostu ciekawe. Ich niezwykłość polega na tym, że wplecione są w nie wątki fantastyczne, np. duch szczenięcia.

 

 

 

„Pożegnania” – Stanisław Dygat

Historia miłosna napisana z psychologiczną wirtuozerią.

W przeddzień wybuchu II Wojny Światowej Paweł, zbuntowany chłopak pochodzący z wyższych sfer, zakochuje się w fordanserce Lidce. Ojciec chłopaka, który chce go powstrzymać przed uwikłaniem w związek bez przyszłości, mezalians, wysyła go do Paryża. Ponownie Paweł i Lidka spotykają się w czterdziestym piątym roku, w majątku hrabiny, w którym wojenni rozbitkowie usiłują się odnaleźć w nowej rzeczywistości. Lidka jest już mężatką, wyszła za syna hrabiny. Niebawem do miasteczka wkracza armia radziecka. Dawni kochankowie będą musieli pożegnać się nie tylko ze sobą, ale z całym poukładanym światem, który przestał istnieć…

 

 

„Rodzinna historia lęku” – Tuszyńska Agata

Agata Tuszyńska wychowała się w tradycyjnym polskim domu, gdzie strojono choinkę i łamano się świątecznym opłatkiem. Była już dorosła, kiedy dopuszczono ją do tajemnicy – matka i jej rodzina to polscy Żydzi, którzy w powojennej Polsce kontynuowali życia rozpoczęte w latach zagłady, w ukryciu, na aryjskich papierach. Fascynująca biografia kilku pokoleń polskiej i żydowskiej rodziny autorki, pełna dramatów mających swój początek w przeszłości i tajemnic nie ujawnianych nawet po śmierci.

 

 

 

 

„Romeo i Julia” – Shakespeare William

Cała Werona boleje nad konfliktem między rodami Kapuletich i Montekich – najpotężniejszych rodzin w mieście. Książę Escalus postanawia zastosować represje wobec awanturników, bo łagodna perswazja jest nieskuteczna. Tymczasem młody Romeo Monteki przez przypadek udaje się na bal do domu wroga i poznaje tam piękną Julię Kapuleti. Okazuje się, że miłość pokonuje rodzinną nienawiść. Dla zakochanych nie istnieją żadne przeszkody, Romeo i Julia nie potrafią bez siebie żyć…

 

 

 

 

„Rozmowa w Katedrze” – Mario Vargas Llosa

Najważniejsze dzieło Vargasa Llosy

Rozmowa w „Katedrze” to niezwykła historia ludzi żyjących w Peru w latach pięćdziesiątych w czasie dyktatury wojskowej, której przywódcą był generał Manuel Apolinario Odría. Powieść rozgrywa się na wielu płaszczyznach, ujawniając kulisy i mechanizmy władzy, a także jej wpływ na życie zwykłych ludzi. Vargas Llosa, posługując się bolesną historią własnej ojczyzny, w precyzyjny i niezwykle kunsztowny sposób kreśli złożony obraz dyktatury.

 

 

 

„Rzeźnia numer pięć” – Vonnegut Kurt

Jedna z największych powieści antywojennych w literaturze światowej.

W zamyśle autora miała to być jego pierwsza książka. A jednak Vonnegut potrzebował dystansu lat, a także doświadczenia wynikającego z publikacji czterech wcześniejszych powieści, by wreszcie przelać na papier swe doświadczenia z czasów, kiedy jako jeniec wojenny był świadkiem bombardowania Drezna. W rezultacie powstała książka uchodząca za jedną z najwybitniejszych amerykańskich powieści antywojennych. Jest to książka o pisarzu, który nie potrafi wymazać z pamięci wspomnień z czasów wojny, chociaż z racji swego zawodu od lat zajmuje się tworzeniem fikcji; książka silnie autobiograficzna, mieszająca dokument z science fiction, pełna trupów i gwałtu, oskarżeń i egzorcyzmów, panicznego strachu i miłości; wreszcie – mówiąc słowami autora – książka „krótka i popaprana, bo o masakrze nie sposób powiedzieć nic inteligentnego”.

 

„Sąsiedzi” – Jan Tomasz Gross

Tragedia tysiąca sześciuset Żydów z Jedwabnego zamordowanych 10 lipca 1941 roku przez swoich sąsiadów, choć znalazła epilog w łomżyńskim sądzie w maju 1949 roku, nie weszła do historiografii drugiej wojny światowej. Książka wypełnia tę lukę w oparciu o relacje niedoszłych ofiar, świadków i uczestników pogromu. Autor zapytuje czy w świetle dramatu w Jedwabnem nie należałoby zrewidować rozmaitych ustaleń dotyczących historii Polski drugiej połowy dwudziestego wieku.

 

 

 

 

„Sklepy cynamonowe. Sanatorium pod Klepsydrą” – Schulz Bruno

Opowiadania wchodzące w skład „Sklepów cynamonowych” i „Sanatorium Pod Klepsydrą” to utwory napisane liryczną prozą poetycką. Podstawową materię tematyczną stanowią w obydwu cyklach reminiscencje z okresu dzieciństwa i wczesnej młodości narratora-bohatera (noszącego imię Józef). Są to jednak „wspomnienia” dość osobliwe – w oryginalny sposób przeniesione w sferę „mitu”. Utwory Schulza obfitują bowiem w bogactwo motywów, obrazów i symboli, a także epatują różnorodnością podtekstów. Podążając za poetycką wyobraźnią autora, obserwujemy ciekawą syntezę odmiennych sfer rzeczywistości: cielesnej i materialnej przyziemności – z duchowym i psychologicznym wysublimowaniem. Cały czas wszakże wędrujemy na pograniczu jawy i marzenia sennego, natrafiając na nieprzebrane bogactwo form – onirycznie ukształtowanego, fantasmagorycznego – świata przedstawionego; świata, którego substancja ontyczna – warto podkreślić tę jego właściwość – podlega procesowi nieustannej metamorfozy; świata, w którym jednakże dostrzec można pewne elementy groteski i autoironii. Tej wykreowanej rzeczywistości nie byłoby jednak bez oryginalnego obrazowania, jak również bez nieledwie ekscentrycznego stylu pisarskiego. Nieprzypadkowo zatem Schulz sięga w swej prozie po uniwersalny język mitów i symboli, nieprzypadkowo odwołuje się do sfery podświadomości – uparcie poszukując przy tym pierwotnego sensu słowa (oraz – tym samym – pierwotnego sensu bytu). Wybór takiej, a nie innej konwencji literackiej świadczy zaś o kunsztownym nowatorstwie tej prozy, która od dawna zaliczana jest do arcydzieł literatury światowej.

 

 

„Skowyt i inne wiersze” – Ginsberg Allen

Zbiór wierszy Allena Ginsberga w tym legendarnego „Skowytu”.

 

 

 

 

 

 

 

„Sława i chwała” – Jarosław Iwaszkiewicz

„Sława i chwała” to wielowątkowa powieść, ściśle związana z rzeczywistymi postaciami z życia ówczesnej Polski. Oprócz samego autora i opisu jego doświadczeń, przeżyć i refleksji, można w niej rozpoznać sylwetki m.in. kompozytorów Edgara Szyllera, Karola Szymanowskiego.

Akcja utworu rozpoczyna się na Ukrainie w 1914 roku, kończy w pierwszych latach po II wojnie światowej. Jej szerokie tło historyczne i społeczne, przedstawienie różnych punktów widzenia, postaw moralnych wobec dziejącej się na oczach bohaterów historii, sprawia, że za tę trzytomową epopeję Jarosław Iwaszkiewicz otrzymał nagrodę Ministra Kultury i Sztuki w 1962 roku.

Iwaszkiewicz nakreślił losy dwóch pokoleń Polaków na tle najważniejszych dla Polski wydarzeń historycznych: pierwsza wojna światowa 1914 roku, rewolucja październikowa z 1917 roku, odzyskanie prze Polskę niepodległości w 1918, wojna polsko-rosyjska 1920 roku, przewrót majowy z 1926 roku, dokonany przez Józefa Piłsudskiego, druga wojna światowa, Powstanie Warszawskie, lata powojenne.

Oprócz tego akcja utworu obejmuje rozległe przestrzenie geograficzne i topograficzne. Widzimy w powieści przedwojenną Odessę, nad Morzem Czarnym, z pięknem architektonicznym i życiem kulturalnym, atmosferę ukraińskich dworów ziemiańskich oraz ich upadek i zniszczenie. Widzimy także Warszawę z okresu międzywojennego, oraz tę niszczoną podczas wojny przez okupanta. Pokazane zostały także podwarszawskie okolice oraz wielkie metropolie europejskie, jak Paryż, Berlin czy Rzym.

„Sława i chwała” to trzytomowa epopeja ważna dla historii i literatury polskiej, należąca do kanonu lektur szkolnych.

 

 

„Śniadanie u Tiffany’ego” – Capote Truman

Zbiór czterech minipowieści, w których miłość króluje w swoich najbardziej różnorodnych formach.

Tytułowe – legendarne! – „Śniadanie u Tiffany’ego” stało się inspiracją do niezapomnianego filmu z Audrey Hepburn w roli głównej.

Holly Golightly to odważna, łamiąca reguły młoda kobieta, pracująca jako dama do towarzystwa. Kontakty z mafijnym półświatkiem nie chronią jej jednak przed zakochaniem się w brazylijskim dyplomacie. Czy wieczna podróżniczka, jak sama siebie nazywa, będzie miała szansę zatrzymać się gdzieś na dłużej i odnaleźć szczęście i miłość?

W zbiorze znalazły się również opowiadania: „Dom z kwiatów”, „Diamentowa gitara” oraz „Bożonarodzeniowe wspomnienie”.

 

„Solaris” – Lem Stanisław

„Solaris” to najsłynniejsza powieść Lema, należąca do kanonu literatury XX wieku, przetłumaczona na ponad 40 języków i wydana w łącznym nakładzie kilkunastu milionów egzemplarzy. Pomimo dwóch nakręconych z rozmachem filmowych adaptacji „Solaris” pozostaje nieustannie odkrywane na nowo przez kolejne pokolenia. Przejmująca historia kontaktu z obcą inteligencją stanowi tło dla rozważań o ograniczeniach naszego umysłu i specyfice ludzkiego poznania. Dla jednych historia miłosna, dla innych traktat filozoficzny – arcydzieło Lema wymyka się wszelkim ostatecznym interpretacjom.

 

 

 

„Sprawa osobista” – Kenzaburō Ōe

Jest to wstrząsająca, silnie autobiograficzna historia mężczyzny imieniem Ptak, który zostaje ojcem niepełnosprawnego syna. Z maestrią, nie stroniąc od szokujących opisów, Oë przedstawia przemianę bohatera i jego stopniowe godzenie się z sytuacją, od której w pierwszym odruchu pragnął uciec. Autor łączy liryzm najwyższej próby z naturalistycznymi opisami takich trudnych tematów jak nieuleczalna choroba, śmierć, seks. Pierwowzorem chorego syna jest syn samego pisarza, obecnie utalentowany kompozytor i koncertujący muzyk.

 

 

 

„Sto lat samotności” – Marquez Gabriel Garcia

Miała to być pierwsza powieść Gabriela Garcíi Marqueza. Dzięki swym dziadkom znał od dziecka historię Macondo i dzieje rodziny Buendía, prześladowanej fatum kazirodztwa. Świat, w którym rzeczy nadzwyczajne miały wymiar szarej codzienności, zwyczajność zaś przyjmowana była jak  zjawisko nadprzyrodzone; świat bez czasu, gdzie wiele rzeczy nie miało jeszcze nazw, był też jego światem. Potrzebował aż dwudziestu lat, by wreszcie spisać te rodzinne opowieści z całym dobrodziejstwem i przekleństwem odniesień biblijnych, baśniowych, literackich, politycznych; uświadomił nam, że „plemiona skazane na sto lat samotności nie mają już drugiej szansy na ziemi”.

 

 

 

„Świat według Garpa” – John Irving

„Świat według Garpa” to opowieść o życiu, która w groteskowy sposób przedstawia problemy i zagrożenia współczesnego świata. Poprzez nieprawdopodobne perypetie swoich bohaterów John Irving w krzywym zwierciadle prezentuje nasze – skazane na niepowodzenie – próby okiełznania niezwykłego żywiołu, zwanego życiem.

„Świat według Garpa” wciąga bez reszty, budząc w czytelnikach wiele, czasem skrajnych emocji oraz skłaniając ich do refleksji na sensem istnienia.

 

 

 

„Szachinszach” – Kapuściński Ryszard

Obraz panowania i upadku szacha Iranu Mohammeda Rezy Pahlaviego. Fascynujący reportaż ukazuje kluczowy konflikt końca XX wieku między odgórną rewolucją, usiłującą wprowadzić „nowoczesność”, a kontrrewolucją fanatycznego integryzmu muzułmańskiego ajatollaha Chomeiniego.

 

 

 

 

 

„Szklany klosz” – Plath Sylvia

Szokująca, realistyczna i niezwykle emocjonalna powieść o kobiecie wpadającej w paszczę szaleństwa.

Esther jest wyjątkowo inteligentna, piękna, utalentowana, jednak powoli jej świat się rozpada – i być może nie ma już dla niej ratunku.

Kiedy ma dziewiętnaście lat, przyjeżdża do Nowego Jorku – miasta spełnienia, szczęścia, zabawy, kariery – na miesięczny staż w redakcji miesięcznika dla dziewcząt. Ma poznać miasto, spędzić miło czas. Esther nie potrafi się jednak odnaleźć. Nie ma ochoty na nocne zabawy, nie umie znaleźć odpowiedniego towarzystwa, jest zniechęcona. Odkrywa, że dobre oceny, które zawsze zdobywała w szkole, tutaj nie mają znaczenia. Esther nie umie zdecydować, na czym jej zależy, co ją interesuje, czy w ogóle istnieje taka rzecz. Nie czuje się taka jak inne dziewczyny – śliczne, uśmiechnięte i zadowolone z życia. Przychodzi załamanie…

 

 

„Utwory zebrane. Tom 5. Szumy, zlepy, ciągi. „– Białoszewski Miron

Kolejnym tomem, którym Białoszewski zrobił krok ku odkonwencjonalizowaniu prozy, wprowadzając do niej czysty zapis, gdzie zaciera się granica między życiem, a twórczością, są „Szumy, zlepy, ciągi.” Materiały odnalezione i zgromadzone w archiwum Henka Proeme, spadkobiercy Białoszewskiego, a także rękopisy z Muzeum Literatury oraz rękopisy będące w posiadaniu Tadeusza Sobolewskiego pozwoliły ustalić najbliższą zamysłowi autorskiemu wersję tekstu, a także oczyścić go z ingerencji zewnętrznych. Innym słowy przywrócić kształt sprzed działań cenzuralnych.
Znalazły się także wariantowe wersje niektórych fragmentów, które wraz z utworami usuniętymi przez cenzurę, jak „Obóz ZMP” czy „Stalin umarł”, zamierzamy włączyć do tomu niepublikowanych próz Białoszewskiego.

 

 

„Tamte brzegi” – Nabokov Vladimir

 

 

 

 

 

 

 

 

„Traktat o łuskaniu fasoli” – Myśliwski Wiesław

Narrator w monologu skierowanym do tajemniczego przybysza dokonuje bilansu całego życia. W jakim stopniu sam wpłynął na swój los, a jak bardzo ukształtowały go traumatyczne doznania z dzieciństwa i zakręty polskiej historii? Powieść Myśliwskiego to swoista medytacja nad rolą przeznaczenia i przypadku w ludzkim życiu. Piękna, mądra książka, do której chce się powracać.

 

 

 

 

„Trans-Atlantyk” – Witold Gombrowicz

Jedyny w swoim rodzaju utwór-wyzwanie, utwór-prowokacja, kapitalna rozprawa Gombrowicza z polskością, z podtrzymywanymi przez tradycję stereotypami narodowymi. Genialny humor i cudowny język, zadziwiające wykorzystanie przez pisarza form gawędy szlacheckiej, nie milknące pytania, które w każdym pokoleniu powinniśmy sobie zadawać

 

 

 

 

 

„Utracona cześć Katarzyny Blum albo: Jak powstaje przemoc i do czego może doprowadzić” – Boll Heinrich

Na początku lat 70. XX w. Niemcami Zachodnimi wstrząsnęła seria zamachów terrorystycznych organizowanych przez lewackie bojówki sfrustrowane krachem studenckiej rewolty 1968 r. Bulwarowa prasa rozpętała nagonkę przeciw prawdziwym i domniemanym bojówkarzom oraz osobom sympatyzującym z lewicą. Celował w tym zwłaszcza brukowy dziennik „Bild”, sztandarowy tytuł koncernu medialnego magnata Axela Springera.
Zirytowany kampanią oszczerstw, które złamały życie wielu ludziom, Heinrich Böll napisał „Utraconą cześć Katarzyny Blum” (1974), w której przeciwstawił się ogólnokrajowej nagonce na anarchistów.
Tytułowa bohaterka, nieinteresująca się polityką przeciętna kobieta o banalnym życiorysie, zostaje wplątana w kryminalno-polityczno-medialną awanturę. Upokarzana przez policję, zaszczuta przez media, bezbronna i opuszczona, w akcie desperacji sięga po przemoc.
Książka błyskawicznie stała się bestsellerem. Sfilmowana przez Volkera Schlöndorffa i Margarethe von Trottę (1975), zyskała światową popularność. Ściągnęła jednak na Heinricha Bölla gniew Axela Springera, który piórami swoich dziennikarzy atakował pisarza na łamach „Bilda”.

 

 

„Uwiedzeni” – Anna Bolecka

Powieść osnuta jest na historiach kilku niezwykłych postaci. Jej akcja rozgrywa się między innymi w Wiedniu, Gdańsku i Monachium. Narrator – Peter Mazurowsky, Niemiec o polskich korzeniach – jest świadkiem i uczestnikiem najważniejszych wydarzeń pierwszej połowy dwudziestego wieku. Swój los – przygodne miłości, przyjaźnie, nieudane związki – przeżywa jako ciąg tajemniczych epizodów. Każda z poznanych osób wnosi w jego życie własną, niepowtarzalną historię. Trapp – mieszkaniec wiedeńskich noclegowni, Łucja – morfinistka i wielbicielka Robespierre’a, Hedwig – niemiecka stygmatyczka, Erich – młody nazista to poszukujący ideału to marzyciele, którzy nie godzą się na otaczający ich świat. Peter czuje, jakby był po trochu każdym z nich, a ich mroczne losy stają się tłem dramatycznych wydarzeń pierwszej połowy ubiegłego stulecia.

 

 

„W poszukiwaniu straconego czasu” – Marcel Proust

„W poszukiwaniu straconego czasu” Marcela Prousta jest zbiorem siedmiu powieści, które zahaczają, podejmują, a czasem nawet wyczerpują wiele zagadanie psychologicznych i filozoficznych. Choć w roku 1913 recenzja pierwszego tomu serii brzmiała w wolnym tłumaczeniu „Życie jest za krótkie, a Proust za długi” i pomimo samego tytułu książek, ich lektura na pewno nie będzie stratą czasu, co potwierdzają miliony fanów na całym świecie.

 

 

„Wielki Gatsby” – Fitzgerald F. Scott

Nowy Jork, mafia i jazz. Klasyka w znakomitym przekładzie Jacka Dehnela.

Nowy Jork, lata 20. Jazz, prohibicja, gangsterskie porachunki. Czas wielkich wyzwań i równie wielkich profitów. Czas, kiedy droga od pucybuta do milionera była najkrótsza.

Jay Gatsby dostaje się w tryby przestępczego półświatka i wielkiej finansjery. Marzy o pieniądzach, władzy i tej jedynej kobiecie. Traci miłość, przyjaciół i szacunek do siebie samego. Światła wielkiego miasta i kropla szampana to jedyne szczęście, do jakiego zdolne jest „stracone pokolenie”.

Porywający styl i doskonały warsztat tłumacza – Jacka Dehnela – sprawiają, że Wielki Gatsby zyskuje nowe życie, stając się powieścią niepokojąco aktualną i boleśnie bliską. Obowiązkowa pozycja na półce każdego kolekcjonera klasyki.

 

 

„Wierność w stereo” – Hornby Nick

Opowieść o tym, co naprawdę liczy się w życiu. Trzydziestopięcioletni Rob Fleming, uzależniony od muzyki pop właściciel podupadającego sklepu z płytami, zadaje sobie pytanie, czy warto żyć w maleńkim mieszkaniu w otoczeniu płyt i kompaktów, czy raczej powinno się założyć rodzinę i pomyśleć o prawdziwej pracy? Czy warto planować swe życie z kimś, czyja kolekcja płyt jest nieporównywalna z naszą? Czy warto przyjaźnić się z kimś, kto słucha tandetnej muzyki? Powieść Nicka Hornby’ego – pełna pokoleniowego snobizmu, uczuć i wyrzutów sumienia – jest książką, której się nie zapomina, smutną, śmieszną i prawdziwą. Natychmiast po opublikowaniu stała się powieścią kultową, błyskawicznie uzyskała miano „klasyka”, na jej podstawie nakręcono film Przeboje i podboje.

 

 

„Wiersze przeczytane” – Tadeusz Różewicz

„Co sprawia, że wiersz staje się poezją w rękach twórców? Co sprawia, że wiersz o miłości i wolności może być płytki i kiepski, a wiersz o szklance wody tragiczny i głęboki?” – pyta we wstępie do wyboru swoich wierszy Tadeusz Różewicz.

„Wiersze przeczytane” to niezwykły zbiór tekstów wybitnego poety, które autor wybrał i przeczytał na antenie Radia Kraków. Publikacja, na którą składa się kilkadziesiąt wierszy powstałych od czasów debiutu do lat ostatnich, ukazuje się po raz pierwszy w formie książkowej.

 

 

 

„Wiersze wybrane” – Wisława Szymborska

Nowy wybór poezji Wisławy Szymborskiej poszerzony został tomy „Tutaj” i „Wystarczy”.

Wybór wprowadzający czytelnika w świat poezji Wisławy Szymborskiej za pośrednictwem jej fenomenalnego zmysłu obserwacji, nadzwyczajnego humoru oraz wzruszającej powagi, jest równocześnie najobszerniejszym istniejącym wyborem jej poezji.

Książka zawiera Odczyt Noblowski Poetki, zatytułowany Poeta i Świat, zawierający słynne już zdanie: „…mam mówić o poezji. Na ten temat wypowiadam się rzadko, prawie wcale”.

 

 

 

„Władca Pierścieni: Drużyna Pierścienia / Dwie wieże / Powrót króla” – Tolkien John Ronald Reuel

Władca Pierścieni” to jedna z najbardziej niezwykłych książek w całej współczesnej literaturze. Ogromna, z epickim rozmachem napisana powieść wprowadza nas w wykreowany przez wyobraźnię autora świat – fantastyczny, lecz ukazany wszechstronnie i szczegółowo, równie pełny i bogaty jak świat realny. Przykuwająca uwagę i wzruszająca, zabawna, choć momentami także przerażająca, opowieść ta rzuca na czytelnika czar, od którego nawet po zakończeniu lektury trudno się uwolnić. W ciągu pięćdziesięciu przeszło lat od pierwszego wydania „Władcy Pierścieni” miliony ludzi na całym świecie uległy temu urokowi.

 

 

 

„Własny pokój” – Woolf Virginia

Legendarny esej Virginii Woolf „Własny pokój” obchodzi w tym roku dziewięćdziesiątą rocznicę. Czytając go po latach w tłumaczeniu Agnieszki Graff dowiadujemy się, jak wiele postulatów zapisanych przez brytyjską pisarkę nadal jest aktualnych. O własnej drodze do niezależności opowiadają też sławne Polki: Edyta Bartosiewicz, Joanna Bator, Magda Cielecka, Katarzyna Kozyra, Martyna Wojciechowska, Ewa Woydyłło. Virginia Woolf żyła w innym świecie, ale jej esej nadal pozostaje perłą. Udowadniają ta także rozmowy o nim sławnych i przebojowych kobiet.

 

 

„Wybór Zofii” – Styron William

Co zrobiłaś, że żyjesz, gdy tylu tam zginęło?

Rok 1947, Brooklyn
Zofia –  piękna, delikatna córka polskiego antysemity i była więźniarka obozu koncentracyjnego w Oświęcimiu nie potrafi się uporać z demonami przeszłości. Jej kochanek, Natan – żydowski intelektualista i schizofrenik, żyje obsesyjnym pragnieniem odwetu za zbrodnie wojenne. Stingo, początkujący pisarz i ich sąsiad przeżywa fascynację obojgiem,  bezgranicznie  zakochuje  się w Zofii i zostaje powiernikiem jej skrywanych, obozowych przeżyć.

Zofia, nie umiejąc się pogodzić z wyborem, którego dokonała za drutami Auschwitz, znowu musi wybierać – tym razem, by ocalić siebie.

Czy człowiek jest w stanie zrozumieć piekło nazistowskich obozów koncentracyjnych, jeśli go nie doświadczył?

 

 

„Wypisy z ksiąg użytecznych” – Miłosz Czesław

Jedyna w swoim rodzaju antologia mająca charakter całkowicie „autorski”, prywatny i subiektywny. Miłosz przełożył i umieścił w niej (opatrując całość interesującym komentarzem-narracją) wiersze jego zdaniem ważne dla współczesnego człowieka. Są to utwory pochodzące z różnych epok i kręgów kulturowych: od poetów starożytnych Chin po współczesnych twórców europejskich i amerykańskich, od mistrzów zen po beatników.

 

 

 

 

„Zaburzenie” – Bernhard Thomas

Zaburzenie, jedna z wczesnych powieści Thomasa Bernharda (1931-1989), wydana w 1969 roku, zaliczana jest dziś do szczytowych osiągnięć wielkiego austriackiego pisarza. Obecne są już w niej wszystkie obsesyjnie nawracające motywy jego twórczości związane z totalną krytyką rzeczywistości powojennej Austrii. Bernhard kieruje swój atak przeciw jej zakłamaniu, ograniczonej mieszczańskiej mentalności, nietolerancji, wszechobecnemu nazistowskiemu dziedzictwu, ale też obnaża wynaturzenia systemu władzy, szkolnictwa czy służby zdrowia. Pisarz pokazuje, jak zaburzenia życia społecznego i politycznego przenoszą się na więzi prywatne i relacje rodzinne. Jego bohaterowie, żyjący w otoczeniu mrocznej i groźnej przyrody, to ludzie o wyraźnie zaburzonych osobowościach, nieumiejący nawiązać kontaktu ani ze światem, ani z bliskimi. Mistrzostwo formy i stylistyczne wyrafinowanie czynią z tej powieści Bernharda prawdziwe arcydzieło

 

„Zamek” – Kafka Franz

Powieść opowiada o losach przybysza (K.), który zjawia się we wsi leżącej u stóp góry zamkowej. Jakie są jego intencje, możemy się jedynie domyślać. Bohater podaje się za geometrę i choć wszystko wskazuje na to, że nigdy w tym zawodzie nie pracował, powinniśmy traktować jego deklarację poważnie. Być może celem K. jest zlikwidowanie lub chociaż przemieszczenie obowiązujących granic…

 

 

 

 

„Żegnaj, laleczko” – Raymond Chandler

To przypadek postawił kryminalistę Myszkę Malloya na drodze prywatnego detektywa, Philipa Marlowe’a. Ten pierwszy, po odsiedzeniu wyroku za napad, szukał właśnie tancerki rewiowej, Velmy, która obiecała czekać na niego… A teraz gdzieś zniknęła. I Marlowe podjął próbę odnalezienia jej. Szybko jednak śledztwo utknęło w martwym punkcie. Chyba że wdowa po właścicielu lokalu „U Floriana” nie mówi prawdy. Bo Velma podobno nie żyje…

 

 

 

 

„Zew Cthulhu” – Lovecraft Howard P.

„Zew Cthulhu” to zbiór pięciu najbardziej znanych, najstraszniejszych opowiadań niekwestionowanego mistrza opowieści niesamowitej – Howarda Phillipsa Lovecrafta. „Zew Cthulhu”, „Widmo nad Innsmouth”, „Szepczący w ciemności”, „Zgroza w Dunwich” oraz „Kolor z innego” wszechświata to absolutny kanon twórczości pisarza z Providence; utwory, które inspirowały całe późniejsze pokolenia pisarzy, malarzy, filmowców, a nawet muzyków. Zbiór ozdabiają klimatyczne ilustracje Krzysztofa Wrońskiego, a uzupełnia go posłowie tłumacza i znawcy twórczości Lovecrafta – Mateusza Kopacza. Wszystkie opowiadania są w nagrodzonym tłumaczeniu autorstwa Macieja Płazy.

 

 

„Zimne kraje” – Marcin Świetlicki

To już klasyka poezji III RP. Wznowienie debiutu z 1992 r, opublikowanego pierwotnie w fioletowej serii „brulionu”.

 

 

 

 

 

 

„Zły” – Tyrmand Leopold

Książka – legenda. Najpoczytniejszy kryminał napisany w czasach PRL-u. A tak naprawdę niezwykle inteligentny opis Polski Ludowej, przebrany w strój ni to kryminału, ni to romansu, ni to westernu. Zaczyna się od tajemniczych napadów. Z tym, że wszyscy atakowani – to bandziory. Ludowa milicja staje na głowie, by dostać jedynego sprawiedliwego, szeryfa bez twarzy, który sprawia, że ludzie zaczynają się czuć bezpieczni. Podziemny światek Warszawy rusza na wojnę. Bohater ma tylko jeden znak rozpoznawczy, niezwykłe, świetliste spojrzenie. A dodatkowo w tle historia miłosna, której osią jest Marta Majewska, niechcący wciągnięta w przestępcze życie Warszawy. 

 

 

 

„Życie przed sobą” – Ajar Emil

Na Belleville`u, w kolorowej dzielnicy Paryża, gdzie trudno spotkać autochtonicznych Francuzów, na szóstym pietrze bez windy mieszka Momo, dziecko ulicy. Wychowuje go pani Roza, stara Żydówka cudem uratowana z Auschwitz. Jest brzydka, łysa i schorowana, dawniej radziła sobie jako uliczna prostytutka, obecnie prowadzi nielegalną ochronkę dla dzieci. Na pocieszenie trzyma pod łóżkiem portret pana Hitlera. Pewnego dnia Momo zamierza pojechać do cudnej Nicei, którą zna tylko z opowieści, i napisać Nędzników jak pan Wiktor Hugo, wszak po to właśnie ma całe życie przed sobą. Tymczasem jednak musi zająć się schorowaną panią Rozą, a z nią jest coraz gorzej…